Vết Bầm Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Điều Trị và Bệnh Lý

Vết bầm là gì?

Vết bầm, còn được gọi là vết thâm tím hoặc tụ máu, là một chấn thương gây ra sự đổi màu tím, đen hoặc xanh trên bề mặt da bao phủ vùng bị thương. Sự đổi màu xảy ra khi các mạch máu được gọi là mao mạch vỡ ra do bị cắt, va đập hoặc chấn thương nào đó, và máu bị mắc kẹt dưới các lớp trên của da.

Vết bầm thường thay đổi màu sắc theo thời gian và dần dần mờ đi. Chấn thương mới có thể xuất hiện màu đỏ lúc đầu, sau đó chuyển sang màu xanh hoặc đen do lượng oxy thấp tại vị trí đó. Theo thời gian, vết bầm sẽ chuyển sang màu xanh lá cây và sau đó là màu vàng khi vết thương lành lại và hemoglobin trong máu của bạn bắt đầu phân hủy.

Các loại vết bầm

Vết bầm có thể được phân loại tùy thuộc vào nơi chúng xuất hiện. Ba loại vết bầm phổ biến nhất là:

• Dưới da: Vết bầm dưới da xuất hiện dưới da của bạn.
• Màng xương: Vết bầm màng xương là những vết bầm xuất hiện trên xương của bạn. Bởi vì màng xương có các đầu dây thần kinh và vết bầm màng xương là tổn thương mạch máu của nó, bạn có thể cảm thấy khá đau ở vùng bị thương.
• Trong cơ: Vết bầm trong cơ xảy ra khi chấn thương khiến máu tích tụ xung quanh cơ của bạn. Điều này có thể cản trở khả năng hoạt động bình thường của cơ.

Điều gì gây ra vết bầm tím?

Vết bầm tím có thể xuất hiện vì nhiều lý do và một số người dễ bị bầm tím hơn những người khác. Các nguyên nhân phổ biến là:

Chấn thương về thể chất

• Va vào vật cứng
• Chấn thương thể thao như bong gân hoặc gãy xương
• Căng cơ gây ra các vết rách cực nhỏ dưới da, đặc biệt nếu bạn tập thể dục nhiều

Tuổi tác

• Người cao tuổi có làn da mỏng hơn, dễ tổn thương hơn, dễ bị bầm tím hơn.

Các tình trạng sức khỏe sẵn có

• Giảm tiểu cầu

  Người bị giảm tiểu cầu có số lượng tiểu cầu thấp. Tiểu cầu là một phần quan trọng của quá trình đông máu, khiến người bệnh dễ bị chảy máu và bầm tím.

• Bệnh Hemophilia (ưa chảy máu)

  Rối loạn di truyền này gây ra chảy máu quá nhiều và bầm tím.

• Bệnh Von Willebrand

  Bệnh lý này gây ra tình trạng thiếu hụt yếu tố ảnh hưởng đến quá trình đông máu, khiến cơ thể dễ bị bầm tím hơn.

• Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT)

  Bệnh này gây ra các cục máu đông hình thành bên trong tĩnh mạch, có thể biểu hiện dưới dạng vết bầm tím.

• Ung thư

  Bệnh nhân mắc các bệnh ung thư như bệnh bạch cầu có thể dễ bị bầm tím hơn.

Các yếu tố khác

• Những người dùng aspirin và các loại thuốc khác làm loãng máu có nhiều khả năng bị bầm tím hơn.
• Những người bị thiếu vitamin C sẽ bị phục hồi vết bầm chậm hơn.
• Những người bị tổn thương do ánh nắng mặt trời có thể có làn da mỏng manh hơn, dễ bị bầm tím hơn.

Làm thế nào để chữa trị vết bầm một cách tự nhiên?

Vì vết bầm xuất hiện dưới da nên thường không có nguy cơ nhiễm trùng. Hầu hết các vết bầm sẽ tự lành trong vòng vài ngày, không cần chăm sóc y tế.

Nếu vết bầm của bạn đặc biệt đau, bạn có thể thử các bước sau để giảm đau:

• Áp đá bọc trong khăn lên vùng bị ảnh hưởng để giảm sưng và làm dịu cơn đau
• Nghỉ ngơi vùng bị thương
• Nâng cao vùng bị thương
• Uống thuốc giảm đau như paracetamol. Ibuprofen có thể làm tăng chảy máu
• Bôi kem arnica tự nhiên
• Mặc quần áo che và bảo vệ vết bầm
• Cẩn thận để tránh làm trầm trọng thêm chấn thương

Khi nào vết bầm được coi là nguy hiểm?

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra vết bầm hoặc mức độ nghiêm trọng, bạn có thể cần đến phòng cấp cứu.

Nếu các trường hợp sau đây xảy ra, hãy đến Trung tâm Điều Trị Khẩn Cấp (UCC) gần nhất:

• Vết bầm là kết quả của một cú ngã hoặc va đập nghiêm trọng
• Vết bầm của bạn đi kèm với vết thương chảy máu nhiều
• Vết bầm là do chấn thương đầu, có thể gây ra chấn động não
• Bạn có máu trong phân, nước tiểu hoặc mắt
• Bạn có những vết bầm tím đen trên chân , có thể là dấu hiệu của DVT

Bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu:

• Bạn thường xuyên bị bầm tím không khỏi
• Vết bầm của bạn đi kèm với chảy máu mũi hoặc nướu
• Bạn có vết bầm tím dưới móng tay
• Bạn có các vết bầm theo kiểu lặp đi lặp lại trên cơ thể
• Bạn thường xuyên bị bầm tím mà không rõ lý do
• Vết bầm của bạn có dấu hiệu nhiễm trùng, như vệt đỏ, hoặc bạn bị sốt
• Bạn cảm thấy vùng đó đau khi cử động ngay cả sau vài ngày

Các tình trạng y tế gây ra vết bầm tím

Khối máu tụ

Khi một vết bầm không lành, phát triển về kích thước hoặc khi chạm vào thấy cứng, đó có thể là khối máu tụ. Khối máu tụ xảy ra khi máu tích tụ dưới da và tạo thành một cục u. Máu không có nơi nào để thoát ra và không thể đông lại được, vì vậy nó không lành. Nếu bạn nghĩ mình bị tụ máu, hãy đi khám bác sĩ. Họ có thể dẫn lưu máu ra khỏi vị trí khối máu tụ để giúp vết thương lành lại.

Bệnh gan

Những người uống rượu quá nhiều có thể thấy mình bị bầm tím rất nhiều, nhưng không phải lúc nào cũng do họ vấp ngã trong lúc say. Gan của bạn đóng vai trò lớn trong quá trình đông máu, vì vậy nếu bạn uống nhiều rượu và bạn đã làm tổn thương gan, bạn có thể dễ bị bầm tím hơn. Một căn bệnh được gọi là xơ gan có thể là nguyên nhân, và đó là một căn bệnh nghiêm trọng cần được chăm sóc y tế. Nếu bạn uống nhiều rượu và thấy mình bị bầm tím thường xuyên, hãy đến gặp bác sĩ.

Tôi có cần lo lắng về một vết bầm không?

Trong hầu hết các trường hợp, vết bầm tím không có gì phải lo lắng. Ai cũng có thể bị, và chúng thường không cần can thiệp y tế.

Tuy nhiên, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu bạn nhận thấy rằng vết bầm của mình không biến mất sau một thời gian hoặc tần suất bầm tím nhiều hơn bình thường.