Lần Đầu Khám Phụ Khoa: Những Điều Cần Biết

Sàng lọc sức khỏe phụ nữ

Các xét nghiệm sàng lọc được sử dụng để phát hiện và ngăn ngừa bệnh ở giai đoạn sớm. Đối với phụ nữ, các xét nghiệm này bao gồm xét nghiệm tế bào cổ tử cung (Pap smear) hàng năm, chụp nhũ ảnh và đo mật độ xương, cũng như các xét nghiệm khác dành cho những bệnh mà bạn có thể có nguy cơ mắc phải. Các xét nghiệm sàng lọc này rất quan trọng để phát hiện bệnh ngay cả trước khi có bất kỳ triệu chứng nào. Phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp giảm thiểu biến chứng và có kết quả tốt hơn.

Hãy trao đổi với bác sĩ về những xét nghiệm có thể phù hợp với bạn.

Khi nào nên đi khám phụ khoa

Phụ nữ nên đi khám phụ khoa hàng năm để kiểm tra sức khỏe định kỳ và bất cứ khi nào họ có bất kỳ triệu chứng đáng lo ngại nào. Chúng bao gồm đau vùng chậu, âm hộ hoặc âm đạo và chảy máu bất thường từ tử cung.

Một số vấn đề và tình trạng thường được bác sĩ phụ khoa xử lý:

• Các vấn đề liên quan đến mang thai, sinh sản, kinh nguyệt và mãn kinh
• Kế hoạch hóa gia đình
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Hội chứng buồng trứng đa nang
• Tiểu tiện và đại tiện không tự chủ
• Các vấn đề liên quan đến vú và cơ quan sinh sản

Những điều cần biết khi đi khám phụ khoa lần đầu

Đây là lần đầu tiên bạn đến gặp bác sĩ phụ khoa. Có chút hồi hộp và không chắc điều nên chuẩn bị gì, nhưng đừng lo lắng, vì đây hoàn toàn không phải điều đáng sợ.

Giống như một buổi kiểm tra sức khỏe thông thường, buổi hẹn khám sẽ bắt đầu với việc y tá đo chiều cao, cân nặng và huyết áp của bạn.

Bác sĩ phụ khoa sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn và gia đình, cùng đời sống tình dục của bạn.

Khám vùng chậu

Phần 1: Bác sĩ sẽ bắt đầu bằng cách kiểm tra bên ngoài âm đạo để phát hiện những bất thường, trước khi kiểm tra các cơ quan sinh sản từ bên trong.

Phần 2: Bác sĩ sẽ sử dụng một mỏ vịt – một dụng cụ dùng để mở rộng âm đạo – nhằm quan sát bên trong âm đạo và cổ tử cung. Bạn có thể cảm thấy hơi căng tức, nhưng không đau.

Phần 3: Xét nghiệm Pap smear (phết tế bào cổ tử cung) thường được thực hiện ngay trong quá trình khám vùng chậu. Bác sĩ sẽ dùng một que nhựa mỏng và chổi lấy tế bào, nhẹ nhàng lấy một lượng tế bào nhỏ từ cổ tử cung của bạn. Mẫu tế bào này sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm và kiểm tra những dấu hiệu bất thường.

Phần 4: Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm kiểm tra hai tay bằng cách đặt 1 hoặc 2 ngón tay đeo găng vào âm đạo của bạn và đặt bàn tay còn lại lên phần bụng dưới, nhẹ nhàng ấn xuống bụng. Động tác này hoàn toàn không đau, nhưng nếu bạn cảm thấy đau ở bất kỳ thời điểm nào, hãy báo cho bác sĩ biết.

Xét nghiệm Pap smear / HPV

Mẫu tế bào thu thập được từ xét nghiệm Pap smear cũng có thể được dùng để xét nghiệm virus papilloma ở người (HPV) – loại virus có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Nếu nghi ngờ có các bệnh khác tiềm ẩn, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm thêm cho các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD).

Những ai nên thực hiện xét nghiệm Pap smear?

Phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi nên thực hiện xét nghiệm Pap smear mỗi 3 năm một lần. Vì không phải tất cả các loại ung thư cổ tử cung đều do nhiễm HPV (lây truyền qua đường tình dục), nên những phụ nữ không quan hệ tình dục cũng được khuyến nghị xét nghiệm Pap smear 3 năm một lần.

Các yếu tố nguy cơ sau đây có thể đòi hỏi bạn cần làm xét nghiệm Pap smear thường xuyên hơn:

• Đã được chẩn đoán ung thư cổ tử cung hoặc xét nghiệm Pap smear cho thấy có tế bào tiền ung thư
• Nhiễm diethylstilbestrol (một dạng tổng hợp của estrogen) trước khi sinh
• Nhiễm HIV
• Suy yếu hệ thống miễn dịch do cấy ghép nội tạng, hóa trị hoặc sử dụng corticosteroid kéo dài
• Có tiền sử hút thuốc lá

Chuẩn bị cho xét nghiệm Pap smear

Hãy tránh quan hệ tình dục, thụt rửa âm đạo hoặc sử dụng các sản phẩm diệt tinh trùng vào ngày trước khi làm xét nghiệm. Tốt nhất là tránh lên lịch xét nghiệm trong thời kỳ kinh nguyệt vì kết quả có thể kém chính xác hơn. Phết tế bào cổ tử cung là an toàn trong 24 tuần đầu của thai kỳ. Sau giai đoạn này, bạn có thể cảm thấy đau hơn trong quá trình làm xét nghiệm. Bạn cũng nên đợi đến 12 tuần sau khi sinh để tăng độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

Những điều diễn ra trong xét nghiệm Pap smear

Xét nghiệm Pap smear diễn ra rất nhanh. Trong quá trình này, bạn sẽ nằm ngửa trên bàn khám với hai chân dạng ra và đặt lên giá đỡ chân.

Bác sĩ sẽ nhẹ nhàng đưa một dụng cụ gọi là mỏ vịt vào âm đạo của bạn. Dụng cụ này dùng để mở thành âm đạo và giúp bác sĩ quan sát cổ tử cung. Bác sĩ sẽ sử dụng một cây bay và một chổi lấy tế bào cạo một lượng nhỏ tế bào từ cổ tử cung. Động tác này có thể gây một chút khó chịu. Bạn có thể sẽ cảm nhận được lực đẩy nhẹ và kích ứng trong quá trình cạo mẫu.

Mẫu tế bào lấy từ cổ tử cung được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra xem có tế bào bất thường nào không. Sau khi xét nghiệm, bạn có thể có cảm giác khó chịu nhẹ, chuột rút nhẹ hoặc ra máu rất ít.

Hãy báo bác sĩ nếu bất kỳ triệu chứng nào trong số này kéo dài hơn một ngày.

Ý nghĩa của kết quả Pap smear

Một xét nghiệm Pap smear có thể kết luận là bình thường hoặc bất thường.

• Kết quả Pap smear bình thường cũng được gọi là kết quả âm tính. Điều này có nghĩa là không có tế bào bất thường nào được phát hiện và bạn có thể làm xét nghiệm Pap smear lần tiếp theo sau 3 năm trừ khi có triệu chứng phát sinh.
• Kết quả Pap smear bất thường có nghĩa là có các tế bào bất thường trên cổ tử cung của bạn và đó có thể là dấu hiệu tiền ung thư. Có một số loại tế bào bất thường và tùy thuộc vào loại bạn mắc phải, bác sĩ có thể đề nghị bạn tăng tần suất xét nghiệm Pap smear hoặc tiến hành một thủ thuật gọi là soi cổ tử cung để quan sát kỹ hơn các mô cổ tử cung của bạn.

Siêu âm

Bác sĩ có thể chỉ định siêu âm tử cung và buồng trứng. Quá trình siêu âm được thực hiện qua đường bụng (đặt đầu dò siêu âm phía trên vùng bụng) hoặc qua đường âm đạo (đặt đầu dò vào bên trong âm đạo).

Đối tượng nên thực hiện siêu âm vùng chậu

Siêu âm vùng chậu có thể phù hợp với bạn nếu bác sĩ nghi ngờ các vấn đề sau:

• Tử cung hoặc buồng trứng có kích thước, hình dạng hoặc vị trí bất thường
• Ung thư buồng trứng, tử cung hoặc bàng quang
• Các khối u bao gồm u lành tính, u xơ hoặc u nang
• Chảy máu hoặc đau bất thường
• Vấn đề sinh sản
• Mang thai
• Bệnh viêm vùng chậu

Chuẩn bị cho siêu âm vùng chậu

Nếu siêu âm qua đường bụng, bạn sẽ cần uống khoảng 1 lít nước để bàng quang căng đầy, giúp các cơ quan hiển thị rõ hơn trong quá trình siêu âm.

Đối với siêu âm qua đường âm đạo, bạn cần đi tiểu để bàng quang rỗng.

Bạn sẽ được yêu cầu cởi bỏ trang sức, quần áo hoặc các vật dụng khác có thể cản trở quá trình siêu âm. Bạn sẽ được cung cấp áo choàng bệnh nhân nếu cần cởi bỏ quần áo.

Điều gì xảy ra trong quá trình siêu âm vùng chậu

Siêu âm qua đường bụng: Bạn sẽ nằm ngửa trên bàn khám. Một chất gel sẽ được thoa lên vùng bụng. Bác sĩ sẽ ấn một thiết bị (đầu dò) lên da và di chuyển nó xung quanh khu vực được thăm khám. Hình ảnh của các cấu trúc sẽ được hiển thị trên màn hình máy tính. Sau khi hoàn tất thủ thuật, bác sĩ sẽ loại bỏ lớp gel và bạn có thể đi tiểu.

Siêu âm qua đường âm đạo: Bạn sẽ nằm trên bàn khám với bàn chân và chân được nâng đỡ tương tự như tư thế khám phụ khoa. Một thiết bị dài, mỏng (đầu dò siêu âm qua đường âm đạo) được bọc bằng vỏ nhựa hoặc cao su và bôi trơn sẽ được đưa vào âm đạo của bạn. Đầu dò sẽ được xoay và điều chỉnh góc nhẹ nhàng để đưa các khu vực cần thăm khám vào tiêu điểm. Bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu khi đầu dò được di chuyển. Hình ảnh của các cấu trúc sẽ được hiển thị trên màn hình máy tính.

Sau siêu âm vùng chậu

Sau khi chụp siêu âm vùng chậu, bác sĩ X quang sẽ phân tích hình ảnh siêu âm và gửi báo cáo đến bác sĩ của bạn. Bác sĩ sẽ giải thích kết quả xét nghiệm và có thể đề nghị xét nghiệm thêm nếu có bất kỳ mối quan ngại nào.

Bạn đã hoàn thành quá trình khám!

Khi buổi khám kết thúc, bác sĩ sẽ cho bạn biết kết quả ban đầu, thông báo thời gian bạn nhận được các kết quả xét nghiệm đầy đủ, và đề xuất những chỉ định tiếp theo nếu cần thiết. Hãy tận dụng cơ hội khám bệnh để đặt câu hỏi. Bạn có thể thắc mắc về kinh nguyệt, tình dục hoặc bất cứ điều gì bạn muốn biết về sức khỏe sinh sản. Không cần phải ngần ngại hoặc xấu hổ - bác sĩ phụ khoa của bạn đã từng nghe rất nhiều trường hợp tương tự!

Nếu bạn không còn thắc mắc nào khác, buổi khám đã kết thúc!

Tổng thời gian: Khoảng 20 phút.