Dr Tay Leslie
Bác sĩ nội tim mạch
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ nội tim mạch
Tiến sĩ Leslie Tay, một chuyên gia tim mạch can thiệp tại Bệnh Viện Mount Elizabeth, đưa ra lời khuyên về việc làm giảm nguy cơ xảy ra tình trạng tim ngừng đập đột ngột trong quá trình chơi thể thao.
Thật buồn và sốc khi phải nghe thấy những bản tin bi kịch về những vận động viên còn khá trẻ tuổi đột ngột qua đời trong khi đang tham gia các cuộc thi đấu đòi hỏi sức bền. Trong khi đây là một tình trạng tử vong không phổ biến (1 trong 50.000 đến 1 trong 8000 người tham gia mỗi năm), thậm chí chỉ một ca tử vong thôi đã là quá nhiều, đặc biệt nếu chúng có thể được phòng tránh.
Như tên gọi của nó đã diễn tả, tình trạng tim ngừng đập đột ngột xảy ra khi tim ngừng đập đột ngột và không báo trước. Đồng thời, máu sẽ ngừng được cung cấp cho não và các cơ quan quan trọng. Nếu không được chữa trị, bệnh nhân sẽ tử vong chỉ sau một vài phút.
Một đợt tim ngừng đập đột ngột thường xảy đến khi người bệnh đã đạt đến đỉnh cao của ván đấu. Đây là lúc các vận động viên đẩy thể chất bản thân tiến đến vạch đích, dẫn đến một đợt tiết adrenaline có khả năng kích hoạt những nhịp tim bất thường (được gọi là ‘nhịp tim chết người’). Tình huống này, đến lượt nó, dẫn đến đột quỵ tim ngừng đập, đặc biệt ở những người bệnh đã có sẵn các chứng bệnh về tim mạch.
Có hơn 20 chứng bệnh có thể gây ra tình trạng tim ngừng đập đột ngột trong một sự kiện thể thao hoặc sự kiện có liên quan đến sức bền. Ở những người tham gia trên 35 tuổi, tim ngừng đập đột ngột thường có liên hệ với bệnh động mạch vành và những cơn nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, ở những người tham gia trẻ hơn, nguyên nhân thường đến từ những dị thường di truyền về tim, và chứng bệnh phổ biến nhất là bệnh cơ tim phì đại (hypertrophic cardiomyopathy - HCM).
Bệnh cơ tim phì đại (HCM) xảy ra khi một phần cơ tim trở nên dày hơn bình thường và làm gián đoạn dòng chảy của máu. Bên cạnh đó, các tế bào cơ tim đảm nhận trách nhiệm kích hoạt các nhịp đập thường xuyên cũng trở nên vô cùng vô tổ chức. Hai yếu tố này kết hợp lại làm tăng cao nguy cơ phát triển nhịp tim chết người.
Khi một người mắc bệnh cơ tim phì đại đã kiệt sức và mất nước (chẳng hạn trong một cuộc đua căng thẳng), cơ thể sẽ mất máu bởi vì mất nước và tim sẽ phải vật lộn để cung cấp đủ máu cho cơ thể. Một nguồn cung cấp chất dịch ổn định và đủ lớn sẽ đảm bảo cơ thể nhận được đủ oxy để sinh tồn, nhưng khi dòng cung cấp đó gặp vấn đề, một nhịp tim chết người sẽ phát triển, và điều đó rốt cuộc sẽ dẫn đến tình trạng đột quỵ tim ngừng đập.
Hầu hết các nạn nhân của đột quỵ tim ngừng đập không trải qua bất kỳ triệu chứng nào, nhưng nhiều chứng bệnh gây ra tim ngừng đập xuất hiện cùng những triệu chứng cảnh báo như khó thở, đau ngực, cảm giác hồi hộp ở tim, ngất xỉu, hoặc mất ý thức.
Được chuẩn bị đầy đủ để tham gia vào một cuộc đua hay vượt chướng ngại vật không chỉ bao gồm rèn luyện sức mạnh cơ thể. Đi khám tim để đảm bảo bạn khỏe mạnh cho cuộc đua cũng quan trọng không kém.
Nếu bạn có bất kỳ chứng bệnh nào từ trước mà bạn cảm thấy có thể khiến nguy cơ xuất hiện, bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi đăng ký cuộc đua.
Mặc dù không tránh được mọi rủi ro, kiểm tra sức khỏe trước khi tham gia là chìa khóa để xác định những cá nhân có nguy cơ bị đột quỵ tim ngừng đập. Các xét nghiệm y tế được diễn ra để sàng lọc những bệnh nhân có các loại bệnh lý về tim tiềm ẩn, những chứng bệnh này có thể làm họ có rủi ro tim ngừng đập đột ngột cao hơn. Nếu một bệnh lý về tim được phát hiện, bệnh nhân có thể tiến hành điều trị.
Kiểm tra sức khỏe trước khi tham gia không chỉ dành cho các vận động viên chuyên nghiệp và những người tham gia chạy marathon, mà còn áp dụng cho những ai đang muốn bắt đầu một chương trình tập luyện vất vả.
Tập Luyện Đủ Mức
Bắt đầu một chương trình tập luyện thích hợp cho hoạt động bạn đang tham gia, và dành thời gian cho việc nâng cao cường độ tập luyện dần dần. Để làm hướng dẫn, các vận động viên đua marathon thường bắt đầu tập luyện ít nhất là 6 tháng trước cuộc đua, và thậm chí sớm hơn nữa nếu bạn là một người mới.
Cung Cấp Đủ Nước Cho Cơ Thể
Bạn có thể đã sẵn sàng đổ mồ hôi trong suốt cuộc đua, nhưng cũng hãy nhớ tiếp nhiên liệu cho cơ thể bằng chất lỏng để tránh tình trạng mất nước. Khi cơ thể trải qua rất nhiều giai đoạn mất nước khác nhau trong suốt cuộc đua, cơ thể bạn cũng bị mất máu. Để tránh việc thiếu oxy đến não (và cuối cùng là tử vong vì đột quỵ tim ngừng đập), hãy nhớ liên tục tiếp nhiên liệu nước cho cơ thể trong suốt cuộc đua.
Lắng Nghe Cơ Thể
Điều này có thể khó khăn, nhưng hãy học cách để đọc các dấu hiệu của cơ thể. Cơ thể là chỉ báo tốt nhất cho giới hạn của bạn, và học cách nhận biết khi nào cơ thể đã bị kiệt sức có thể ngăn chặn bạn khỏi việc gắng sức quá mức.
Tham Khảo Ý Kiến Bác Sĩ
Đừng tham gia cuộc đua nếu bạn phải chịu khó thở, đau ngực, cảm giác hồi hộp ở tim, hoặc cảm thấy choáng váng trong lúc tập luyện. Để đề phòng, hãy tham khảo ý kiến bác sỹ xem bạn có nên tránh tham gia cuộc đua hay không nếu bạn có bất kỳ tiền sử bệnh lý nào như tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, hoặc gia đình có tiền sử đột tử do tim.
Hãy nhớ rằng, một phần quan trọng của việc được chuẩn bị kĩ lưỡng là đi một buổi khám tim. Đừng xem nhẹ sức khỏe bản thân và cho rằng bạn chắc hẳn có đủ sức khỏe cho cuộc đua. Kiểm tra tim có thể hạ thấp rủi ro đột quỵ tim ngừng đập.