Dr Leong Hoe Nam
Bác sĩ bệnh truyền nhiễm
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ bệnh truyền nhiễm
Bác sĩ Leong Hoe Nam, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Mount Elizabeth Novena, làm sáng tỏ những thông tin về bệnh lao và cách chúng ta có thể ngăn chặn sự lây lan.
Các triệu chứng thường gặp bao gồm sốt, ho, sụt cân, chán ăn. Nếu cảm thấy không khỏe, hãy đi khám bác sĩ. Rất tiếc, những triệu chứng này không có tính đặc trưng cao. Để mọi chuyện trở nên phức tạp hơn, nhiều bệnh nhân có thể nhiễm bệnh ở thể hoạt động mà không hề biểu hiện triệu chứng nào.
Lao phổi rất dễ điều trị. Bệnh nhân phải trải qua một chế độ điều trị kéo dài từ 6 đến 9 tháng hoặc hơn. Trong một số trường hợp, việc điều trị có thể kéo dài đến 18 tháng. Phương pháp điều trị thường bao gồm thuốc uống, và đôi khi có thêm liệu pháp tiêm truyền.
Bản chất của bệnh lao là phát triển một cách âm thầm trong nhiều tháng. Tình trạng không có dấu hiệu xấu đi đột ngột khiến bệnh nhân cảm thấy an tâm, và có thể không lường trước được bệnh tình. Trong thời gian này, bệnh có thể đã lây lan giữa những người thân sống chung trong một gia đình. Nói cách khác, việc mang vi khuẩn bệnh đã bắt đầu trước khi căn bệnh được chẩn đoán.
Nếu bạn đi thăm một người đang mang bệnh lao, bạn cần đeo khẩu trang N95. Nếu bạn đã từng tiếp xúc với bệnh nhân trong một thời gian (ví dụ, người nhà sống chung với bạn bị chẩn đoán mắc bệnh), bạn không cần phải mang khẩu trang nữa. Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh lao, bạn có thể mang khẩu trang phẫu thuật thông thường để ngăn bệnh lây lan. Bạn cũng nên tránh đi ra khỏi nhà.
Lao là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn gây ra. Đây là một vi sinh vật truyền nhiễm đã xuất hiện từ thời các xác ướp Ai Cập và còn lâu từ trước đó. Nó thực sự có thể lây nhiễm đến bất kỳ cơ quan nào bên trong cơ thể, từ phổi đến não, da, đường tiết niệu, ruột và thậm chí là các cơ quan sinh sản. Không ai là ngoại lệ trước sự lây nhiễm của vi khuẩn này, và bạn có thể bị lây bệnh nhiều lần từ vi khuẩn này.
Thời gian ủ bệnh lâu của vi khuẩn lao gây khó khăn cho mọi người khi nghi ngờ sự hiện diện trong cơ thể và khi chẩn đoán. Thực tế, bệnh lao thường được gọi là 'kẻ đại diện giả dạng của các loại bệnh'. Lao có khả năng bắt chước các triệu chứng của ung thư, nhưng hiển nhiên là chẩn đoán lao vẫn có khả năng hồi phục cao hơn ung thư.
Vi khuẩn lao thường lây lan thông qua hình thức hít trực tiếp từ người bệnh. Các vi sinh vật đi đến phổi và bắt đầu sinh sản tại đó, hoặc lan rộng ra hơn thông qua mạch máu đến các phần còn lại của cơ thể. Đối với những người có hệ miễn dịch mạnh, các vi khuẩn có thể bị bao vây bởi một màng chắn. Nó rơi vào tình trạng ngủ đông hoặc được biết đến với cụm từ 'lao phổi tiềm ẩn'. Đối với những người có hệ miễn dịch yếu, vi khuẩn tiến triển nhanh thành bệnh ngay tại vị trí đã bám vào. Kết quả là bệnh lao ở phổi, não, ruột, đường tiết niệu, v.v…
Hầu hết bệnh nhân (khoảng 90%) bị bệnh lao phổi tiềm ẩn không phát triển thành bệnh ở thể nghiêm trọng. 10% còn lại sẽ có triệu chứng của bệnh ở một thời điểm nào đó trong cuộc sống. Thậm chí điều này có thể xảy ra vào 30 – 40 năm sau. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân mắc tiểu đường, nguy cơ này tăng lên 30%, và cả những người mắc HIV, nguy cơ tăng đến 60%. Nói cách khác, nguy cơ bệnh phát triển phụ thuộc vào hệ miễn dịch của người bị nhiễm vi khuẩn .
Do vậy, tôi muốn khuyến cáo tất cả mọi người hãy giữ cho cơ thể luôn được khỏe mạnh.
Tại Singapore, ước tính có đến 3000 trường hợp được chẩn đoán mỗi năm. Chúng ta đang chứng kiến số lượng ca bệnh tương tự hàng năm. Khối lượng lớn các ca bệnh (khoảng 90% bệnh nhân) đều có lây nhiễm ở hệ thống hô hấp. Nhiều bệnh nhân đều có tiền sử bị suy giảm hệ miễn dịch, tức là hệ miễn dịch bị suy yếu trong một khoảng thời gian, nhưng việc nhiễm bệnh cũng xảy ra với những người khỏe mạnh như bạn và tôi.
Lao là một bệnh có khuynh hướng bùng phát lại. Với tỉ lệ nhiều người sống lâu hơn hiện nay, và một số người mắc các bệnh lý về suy giảm hệ miễn dịch (ví dụ, rối loạn chuyển hóa đường, những người được ghép tạng, suy thận mãn tính và thậm chí là AIDS), chúng ta đang chứng kiến sự lây lan trở lại của căn bệnh này. Đây là một hiện tượng được quan sát ở tất cả mọi nơi trên thế giới.
Thế giới cũng ngày càng trở nên kết nối hơn. Và các cá nhân có thể đã du lịch đến những vùng, thành phố có tỉ lệ mắc bệnh lao cao, mang mầm bệnh trở về đất nước của họ.