Siêu âm nội soi (EUS)

Siêu âm nội soi (EUS) là gì?

Siêu âm nội soi (EUS) là một công cụ chẩn đoán an toàn và xâm lấn tối thiểu được sử dụng để quan sát lớp niêm mạc và thành của đường tiêu hóa cũng như các cơ quan lân cận bao gồm tụy, gan và túi mật. Phương pháp này sử dụng một ống mảnh và mềm, gọi là ống nội soi, được luồn qua miệng hoặc hậu môn. EUS tạo ra các hình ảnh nâng cao và chi tiết về đường tiêu hóa, cho phép đánh giá những bất thường ở hệ tiêu hóa.

Vì sao bạn nên siêu âm nội soi?

Bác sĩ có thể chỉ định kiểm tra bằng EUS để đánh giá và chẩn đoán nguyên nhân gây đau bụng kéo dài hoặc sụt cân bất thường. Phương pháp này cũng có thể được sử dụng để xác định giai đoạn ung thư, kiểm tra sỏi mật hoặc u gan và nghiên cứu các tình trạng tăng sinh bất thường khác trong ống mật.

Các bác sĩ cũng sử dụng EUS để đánh giá các bệnh gây ảnh hưởng đến tụy, bao gồm viêm tụy mạn tính, và để xác định nguyên nhân dẫn đến đại tiện không tự chủ (mất khả năng kiểm soát việc đại tiện).

Phương pháp này cũng được sử dụng để nghiên cứu các u bướu hoặc tổn thương đã được chẩn đoán từ trước. Trong khi tiến hành thủ thuật EUS, cũng có thể lấy mẫu mô để nghiên cứu sâu hơn nhằm xác định nguồn gốc của chúng và từ đó lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Siêu âm nội soi gồm các bước nào?

Chuẩn bị cho siêu âm nội soi

Bạn sẽ được bác sĩ hướng dẫn cách chuẩn bị cho siêu âm nội soi (EUS), cụ thể như sau:

• Nhịn ăn trước khi thực hiện EUS: Bạn sẽ được yêu cầu nhịn ăn ít nhất 6 tiếng trước khi nội soi để đảm bảo dạ dày trống rỗng, giúp bác sĩ thu được hình ảnh rõ ràng và không bị cản trở.
• Làm sạch trực tràng: Nếu EUS được thực hiện tại khu vực trực tràng, bác sĩ có thể yêu cầu bạn dùng thuốc nhuận tràng hoặc thụt rửa ruột cũng như tuân thủ chế độ ăn lỏng trước khi siêu âm.
• Tạm dừng một số loại thuốc: Nếu chọc hút bằng kim nhỏ được tiến hành trong quá trình EUS, bạn sẽ cần tạm ngừng sử dụng thuốc làm loãng máu do thuốc này làm tăng nguy cơ chảy máu. Nếu bạn mắc các tình trạng mạn tính như tiểu đường hoặc cao huyết áp, bạn sẽ được bác sĩ hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng thuốc.
• Chuẩn bị cho sau khi thực hiện siêu âm: Nếu bạn được cho dùng thuốc an thần trước khi thực hiện EUS, hãy bố trí trước người đưa bạn về nhà sau khi siêu âm, bởi thuốc an thần sẽ ảnh hưởng đến khả năng phán đoán và phản xạ của bạn đến hết ngày.

Trong quá trình siêu âm nội soi

Trước khi siêu âm nội soi, bệnh nhân sẽ được cho dùng thuốc an thần và đặt nằm nghiêng về bên trái. Bác sĩ sẽ luồn một ống nội soi mảnh và mềm qua miệng hoặc trực tràng vào đường tiêu hóa của bệnh nhân. Đầu dò nhỏ gắn trên ống phát sóng siêu âm, tạo ra hình ảnh chính xác của các mô xung quanh, kể cả hạch bạch huyết ở phổi.

Nếu cần thực hiện sinh thiết bằng kim nhỏ, bác sĩ sẽ luồn thêm một thiết bị cong qua lòng ống nội soi vào đường tiêu hóa để thu thập mẫu mô hoặc dịch của các hạch, u hoặc bất thường khác cho mục đích phân tích, xét nghiệm.

Thủ thuật siêu âm nội soi có thể kéo dài trong khoảng từ 30-90 phút và bệnh nhân có thể xuất viện ngay trong ngày.

Sau khi siêu âm nội soi

Nếu được cho dùng thuốc an thần, bệnh nhân cần được theo dõi tại khu vực hồi sức cho đến khi thuốc gần hết tác dụng. Nếu siêu âm nội soi ở đường tiêu hóa trên, cổ họng của bạn có thể bị đau. Bạn cũng có thể cảm thấy trướng bụng.

Bạn có thể ăn sau khi rời khu vực siêu âm, trừ khi có hướng dẫn khác của bác sĩ. Trong cùng ngày, bác sĩ sẽ thông báo cho bạn về các kết quả sơ bộ. Tuy nhiên, bạn sẽ cần đợi vài ngày để nhận được kết quả sinh thiết.