Dr Goh Yu-Ching Keith
Bác Sĩ Phẫu Thuật Thần Kinh
Nguồn: Shutterstock
Bác Sĩ Phẫu Thuật Thần Kinh
Bác Sĩ Phẫu Thuật Chấn thương Chỉnh Hình
Xe điện trượt scooter có thể thú vị, nhưng liệu chúng có an toàn không?
Bạn có thể đã vài lần trải qua những khoảnh khắc cận kề cái chết khi cố gắng né tránh các chiếc xe điện trượt scooter phóng qua trên vỉa hè. Có thể nói rằng xe điện trượt scooter không hẳn là quá an toàn.
Xe điện trượt scooter đã tràn ngập các đường phố tại Singapore trong thời gian gần đây, mang theo sự gia tăng của các vụ chấn thương và thậm chí cả tử vong liên quan đến chúng. Mỗi tuần, khoảng 3 tai nạn có liên quan đến xe điện trượt scooter và các thiết bị vận chuyển cá nhân công cộng (PMD) khác xảy ra tại Singapore. Con số này chắc chắn là quá lớn, đặc biệt khi bạn xem xét các dạng chấn thương (thậm chí cả tử vong) có thể bị gây ra bởi các tai nạn liên quan đến xe điện trượt scooter.
Ngay cả khi xe điện trượt scooter chạy đúng giới hạn tốc độ được pháp luật cho phép là 15km/h trên vỉa hè (sẽ được giảm xuống còn 10km/h vào đầu năm 2019), một vụ va chạm với xe điện trượt scooter vẫn mang theo một lực va chạm nguy hiểm.
Một người đi bộ bị chiếc xe này đụng vào có thể chịu các chấn thương nghiêm trọng hoặc thậm chí nguy hiểm đến tính mạng – người lớn tuổi và trẻ nhỏ đặc biệt có rủi ro rất cao.
Hơn nữa, vì xe điện trượt scooter cần thời gian để giảm tốc và dừng lại, các vụ va chạm có khả năng xảy ra bất cứ khi nào người điều khiển nhìn thấy một người đi bộ quá muộn.
Ngoài ra, điều khiển xe điện trượt scooter cũng có thể gây nguy hiểm cho chính người đang sử dụng phương tiện này Bởi vì tư thế đứng khi lái xe điện trượt scooter có thể không ổn định, khiến người điều khiến gặp rủi ro bị ngã về phía trước nhanh hơn và mạnh hơn so với người điều khiển xe đạp. Điều này gây nên tỷ lệ chấn thương đầu cao hơn nhiều.
Dưới đây là các chấn thương thường gặp gây nên bởi việc sử dụng xe điện trượt scooter, và những điều cần làm nếu bạn hoặc ai đó xung quanh bị thương trong một tai nạn:
Một trong số những rủi ro lớn nhất trong tai nạn liên quan đến xe điện trượt scooter là chấn thương sọ não – có thể xảy ra nếu một người điều khiển hoặc người đi bộ ngã xuống và đập đầu xuống đất ở tốc độ cao. Cú va chạm mạnh vào đầu gây nên một chấn thương sọ não.
Chấn động não có lẽ là chấn thương sọ não quen thuộc nhất. Chấn động não thường là một chấn thương đầu nhẹ, ảnh hưởng đến hoạt động của não chỉ một cách tạm thời. Mặt khác, một chấn thương não nghiêm trọng – do các tổn thương não, chảy máu trong não, gãy xương sọ hoặc những tổn thương thể chất khác ở mặt và hộp sọ – có thể gây nên những biến chứng dài hạn hoặc thậm chí tử vong.
Các dấu hiệu của một chấn thương sọ não có thể xuất hiện ngay lập tức sau khi tai nạn xảy ra, hoặc vài giờ hoặc vài ngày sau đó. Chúng bao gồm:
Điều cần làm: Nếu đầu của bạn bị va chạm trong suốt quá trình gặp tai nạn, hãy đến Phòng Cấp cứu của bệnh viện gần nhất (UCC), nơi bạn sẽ được đánh giá sớm nhất có thể. Hãy nhớ rằng các chấn thương sọ não là những trường hợp cấp cứu mà cần phải được xử lý nhanh chóng, hoặc những hậu quả xấu có thể nhanh chóng tệ đi.
Tại Phòng Cấp cứu, các nghiên cứu hình ảnh (MRI hoặc CT Scan) có thể được thực hiện để chẩn đoán chấn thương, và một bác sĩ phẫu thuật thần kinh có thể được triệu tập để đánh giá và điều trị cho bạn.
Thậm chí nếu các triệu chứng chỉ xuất hiện sau vài ngày từ khi chấn thương xảy ra, bạn vẫn nên đến gặp bác sĩ hoặc Phòng Cấp cứu ngay khi bạn cảm nhận thấy chúng.
Một trong số các chấn thương thường gặp nhất liên quan đến xe điện trượt scooter là gãy xương, hay nói cách khác, một cái xương bị gãy. Chấn thương này một cách dễ dàng có thể được gây nên bởi cú va chạm khi trượt ngã từ xe điện trượt scooter hoặc va chạm với một chiếc xe đang vận hành. Các vết gãy xương có thể nằm trong khoảng độ từ nhẹ đến nghiêm trọng, và có thể đặc biệt nghiêm trọng nếu chúng xảy ra ở người lớn tuổi.
Điều cần làm: Gãy xương thường yêu cầu chăm sóc cấp cứu, vì vậy hãy đến Phòng Cấp cứu ngay lập tức nếu bạn hoặc người bị thương đang trải nghiệm các triệu chứng nêu trên.
Nếu bạn có thể nhìn thấy một khúc xương lộ ra, hoặc nghĩ rằng có thể có các xương gãy ở lưng, cổ hoặc hông, đừng di chuyển người bị thương. Hãy gọi cấp cứu để được trợ giúp.
Trong lúc chờ đợi cấp cứu đến nơi, hãy bảo vệ khu vực bị thương và ngăn ngừa bất kỳ chuyển động nào để tránh gây tổn thương thêm. Nếu đang chảy máu, hãy băng bó lại để cầm máu.
Tại Phòng Cấp cứu, một bác sĩ có thể tiến hành chụp x-quang, chụp CT hoặc MRI để chẩn đoán gãy xương và kiểm tra xem các mô xung quanh chiếc xương có bị tổn hại hay không. Bạn có thể được giới thiệu đến một chuyên gia chỉnh hình, người sẽ điều trị vết gãy của bạn tùy theo mức độ nghiêm trọng.
Trật khớp là một chấn thương phổ biến khác có liên quan đến xe điện trượt scooter, và có thể là kết quả của một cú va chạm bất ngờ nhắm vào khớp, chẳng hạn như trong một cú ngã hoặc va chạm. Đây là một chấn thương nơi một chiếc xương bị trượt hoặc thòi ra ngoài một chiếc khớp, và thường xảy ra ở vai, đầu gối, hông hoặc mắt cá chân.
Điều cần làm: Vì một chỗ trật khớp có nghĩa là xương của bạn không còn ở đúng vị trí nó cần có nữa, bạn nên tới Phòng Cấp Cứu sớm nhất có thể. Chờ đợi thêm nhiều giờ đồng hồ trước khi tìm kiếm điều trị có thể gây nên tổn hại thêm cho các dây chằng, dây thần kinh, hoặc mạch máu.
Trong khi bạn đang chờ đợi để đi đến Phòng Cấp cứu, hãy cẩn thận đừng di chuyển khớp hoặc cố gắng đẩy nó trở về vị trí cũ.
Tại Phòng Cấp cứu, chụp x-quang hoặc MRI có thể được sử dụng để xác nhận chỗ trật khớp và đánh giá tổn hại cho bất kỳ chiếc xương nào khác hoặc các mô mềm quanh khu vực khớp bị trật. Sau đó bạn có thể được giới thiệu đến một chuyên gia chỉnh hình, người sẽ đánh giá một phương pháp điều trị phù hợp để dịch chuyển xương của bạn trở về đúng vị trí của chúng và giúp bạn hồi phục.
Một chấn thương phổ biến khác có liên quan đến xe điện trượt scooter, một chỗ bong gân là do bị kéo căng hoặc rách một hoặc nhiều hơn các dây chằng. Đối với phần lớn các chỗ bong gân nhỏ, bạn có thể phục hồi bằng việc điều trị tại nhà. Bong gân nghiêm trọng, ví dụ như dây chằng bị rách hoàn toàn, có thể cần phẫu thuật để điều trị.
Điều cần làm: Nếu chỗ bong gân là nhẹ, nó thường sẽ có thể được điều trị tại nhà bằng phương pháp nghỉ ngơi, chườm lạnh, nén và nâng cao (RICE). Tuy nhiên, hãy đến Phòng Cấp cứu để được hỗ trợ cấp cứu nếu:
Khi một người điều khiển xe điện trượt scooter hoặc một người đi bộ ngã và đập mạnh người xuống nền đất cứng, họ có khả năng sẽ chịu đựng các vết trầy xước – có thể nằm trong khoảng từ nhẹ đến nghiêm trọng.
Các vết trầy xước nhẹ, còn được biết đến với cái tên xây xát thông thường, là những vết thương chỉ ảnh hưởng đến lớp da ngoài cùng (biểu bì). Ngược lại, các vết trầy xước ảnh hưởng đến các lớp da sâu hơn (hạ bì) nghiêm trọng hơn nhiều và có thể cần đến chăm sóc y tế chuyên sâu.
Hãy tìm kiếm sự chú ý y tế nếu bạn trải nghiệm bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
Điều cần làm: Nếu vết trầy xước của bạn đi kèm với bất kỳ dấu hiệu nào nêu trên, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức tại Phòng Cấp cứu gần nhất. Theo nguyên tắc, bất kỳ vết thương hở nào cũng nên được điều trị trong vòng 6 giờ đồng hồ sau khi bị thương.
Đạo luật Chuyển động Tích cực (AMA) điều chỉnh việc sử dụng xe điện trượt scooter và các thiết bị vận chuyển cá nhân công cộng (PMD) khác tại Singapore. Nếu bạn điều khiển xe điện trượt scooter, hãy lưu ý các hướng dẫn của AMA và tuân theo chúng để giữ cho bản thân an toàn và tránh gây nguy hiểm cho người đi bộ ở lề đường và các lối mòn được dùng chung.
Nếu một tai nạn xảy ra và có người bị thương, hãy gọi cấp cứu hoặc tới Phòng Cấp cứu ngay lập tức. Các bác sĩ và y tá được đào tạo đang có mặt ở đó để đem lại sự chăm sóc y tế cần thiết cho các trường hợp cấp cứu và nguy kịch.