Kiểm tra sức khỏe sau tuổi 40

Nhiều căn bệnh thường không có triệu chứng ở giai đoạn đầu, tuy nhiên đến khi phát hiện những triệu chứng bất thường thì đã quá muộn. Bệnh có thể đã chuyển sang giai đoạn nặng hơn, dẫn đến cơ hội điều trị thành công thấp hơn.

Những căn bệnh mãn tính và ung thư thường có thể được điều trị và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng nếu phát hiện sớm. Việc phát hiện bệnh từ giai đoạn đầu sẽ có cơ hội điều trị sớm và hiệu quả, hạn chế tối đa nguy cơ tái phát, người bệnh ít đau đớn hơn, tiết kiệm thời gian và tiền bạc. Trong một số trường hợp, sự phát triển của bệnh ung thư hoặc bệnh mãn tính cũng có thể được ngăn chặn. Ví dụ, việc loại bỏ polyp tiền ung thư trong quá trình nội soi sẽ ngăn bệnh chuyển thành ung thư ruột kết.

Khi nào cần thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ?

Hướng dẫn hiện tại của Hội đồng Xúc tiến Sức khỏe khuyến nghị nên đi khám sức khỏe định kỳ khi bạn bước sang tuổi 40.

Vì khả năng mắc các bệnh mãn tính và ung thư tăng theo tuổi tác nên việc khám sức khỏe định kỳ là một cách hữu ích để phát hiện sớm những bất thường về sức khỏe.

Những người có nguy cơ mắc bệnh cao như: Người có tiền sử bản thân hoặc gia đình mắc các bệnh lý như ung thư, tim mạch, người hút thuốc lá, người thường xuyên uống rượu bia, lối sống ít vận động, ăn nhiều chất béo... được khuyến nghị nên khám sức khỏe thường xuyên hơn để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe. Nếu bạn không thuộc nhóm yếu tố nguy cơ nào, vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

Kiểm tra sức khỏe cần cân nhắc nếu bạn từ 40 tuổi trở lên

Các nội dung khám tổng quát và xét nghiệm sàng lọc cần thực hiện còn tùy thuộc vào độ tuổi, lối sống, tình trạng sức khỏe hiện tại, tiền sử sức khỏe bản thân và gia đình.

Bạn cần thảo luận với bác sĩ về loại xét nghiệm bạn nên thực hiện dựa trên hồ sơ sức khỏe của bản thân. Khuyến cáo chung là bạn nên bắt đầu bằng việc thực hiện sàng lọc cơ bản về bệnh béo phì, tiểu đường, huyết áp cao và cholesterol trong máu cao.

Nếu trên 40 tuổi, bạn cũng nên sàng lọc các bệnh ung thư phổ biến như ung thư đại trực tràng và phổi.

Phụ nữ ở độ tuổi 40 nên sàng lọc ung thư vú và ung thư cổ tử cung, nam giới ở độ tuổi 50 nên sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt.

Các xét nghiệm sức khỏe cần thực hiện sau 40 tuổi

Đối với bệnh béo phì

Béo phì thường được đo bằng chỉ số khối cơ thể (BMI). BMI là tỷ lệ cân nặng và chiều cao của một người. Chỉ số BMI khỏe mạnh thường nằm trong khoảng từ 18,5 đến 25. Chỉ số BMI từ 25 đến 29,5 được coi là thừa cân, trong khi chỉ số BMI từ 30 trở lên là béo phì.

Đối với bệnh tiểu đường

Bạn sẽ cần phải làm xét nghiệm máu để kiểm tra mức đường huyết lúc đói. Điều này đòi hỏi bạn phải nhịn ăn trong 8 - 10 giờ trước khi thực hiện xét nghiệm.

Đối với bệnh cao huyết áp (tăng huyết áp)

Bác sĩ sẽ đo huyết áp của bạn. Bạn được coi là bị huyết áp cao nếu chỉ số của bạn tăng cao, trong đó huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.

Đối với cholesterol trong máu cao

Bạn sẽ cần làm xét nghiệm máu để xác định nồng độ lipoprotein mật độ thấp (LDL, còn được gọi là cholesterol “xấu”), lipoprotein mật độ cao (HDL, còn được gọi là cholesterol “tốt”) và chất béo trung tính trong cơ thể. Điều này đòi hỏi bạn phải nhịn ăn trong 8 - 10 giờ trước đó.

Đối với ung thư đại trực tràng

Có nhiều công cụ sàng lọc khác nhau cho bệnh ung thư đại trực tràng. Miễn dịch máu ẩn (trong phân) (OBI) liên quan đến việc phân tích mẫu phân của bạn để tìm dấu vết máu. Nếu kết quả xét nghiệm của bạn là dương tính, bạn có thể phải theo dõi bằng nội soi. Nội soi cho phép quan sát trực tiếp ruột, loại bỏ polyp và/hoặc lấy mẫu mô trong cùng một lần thực hiện. Do đó, đây được coi là phương pháp sàng lọc chính xác nhất đối với bệnh ung thư đại tràng. Người ta cũng có thể chọn sàng lọc bằng nội soi, ngay cả khi không có OBI.

Đối với bệnh ung thư vú

Ngoài việc tự kiểm tra vú thường xuyên, chụp X-quang tuyến vú được khuyến cáo thực hiện hàng năm để đánh giá nguy cơ ung thư vú, đặc biệt là phụ nữ trên 40 tuổi. Hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ về tần suất sàng lọc nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vú (ví dụ: Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư phụ khoa như ung thư vú và ung thư buồng trứng).

Đối với ung thư cổ tử cung

Kết quả điều trị và tỷ lệ sống sót sẽ tốt hơn khi ung thư cổ tử cung được phát hiện sớm. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm của ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu là 92% so với 17% ở ung thư cổ tử cung giai đoạn cuối. Nếu bạn trên 25 tuổi và đã từng quan hệ tình dục trước đó thì nên làm xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. Bác sĩ cũng có thể đề nghị siêu âm vùng chậu của bạn để phát hiện các khối u như u nang buồng trứng và u xơ tử cung.

Đối với tuyến tiền liệt

Sàng lọc tuyến tiền liệt được thực hiện thông qua kiểm tra trực tràng kỹ thuật số và xét nghiệm máu để đánh giá mức độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) do tuyến tiền liệt tiết ra. Mức PSA tăng cao có thể chỉ ra bệnh ung thư. Sau đó, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết, đây là một thủ tục nhỏ để lấy mẫu mô khỏi tuyến tiền liệt của bạn, để kiểm tra ung thư.

Theo nguyên tắc chung, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào như sụt cân hoặc thèm ăn một cách bất thường, thay đổi thói quen đại tiện hoặc tiết niệu, xuất hiện máu trong phân, nổi u cục ở vú, chảy máu bất thường hoặc tiết dịch núm vú, vui lòng tham khảo ý kiến ​​bác sĩ ngay lập tức.