Sinh thiết vú là gì? Có bao nhiêu loại sinh thiết vú?

Việc phát hiện một khối u ở vú có thể là một trải nghiệm đáng sợ và bạn đương nhiên muốn có được chẩn đoán càng sớm càng tốt. May mắn thay, khoảng 80% các khối u vú là lành tính và với các kỹ thuật hiện đại ngày nay, thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán, được gọi là sinh thiết vú, thường là xâm lấn tối thiểu và có thể được thực hiện trong vòng chưa đầy nửa giờ dưới gây tê cục bộ. Chúng tôi trao đổi với một bác sĩ phẫu thuật tổng quát chuyên về phẫu thuật vú, để khám phá các loại sinh thiết vú hiện có và những gì bạn có thể mong đợi trong và sau khi làm thủ thuật.

Sinh thiết vú là gì?

Sinh thiết vú là kĩ thuật lấy mô từ khối u để đánh giá dưới kính hiển vi. Thủ thuật này thường được thực hiện trong các trường hợp nghi ngờ ung thư vú thông qua thăm khám hay kết quả chẩn đoán hình ảnh như siêu âm vú hay chụp X quang tuyến vú. Kết quả từ sinh thiết vú trong phòng xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán xác định ung thư vú, qua đó chỉ định phương pháp và cách thức điều trị phù hợp.

Các loại sinh thiết vú khác nhau là gì và chúng được thực hiện như thế nào?

Có một số loại thủ thuật sinh thiết vú được sử dụng để lấy mẫu mô. Bác sĩ sẽ đề nghị loại phù hợp với bạn dựa trên kích thước, vị trí và các đặc điểm khác của bất thường vú.

Sinh thiết định vị lập thể

Loại sinh thiết này được thực hiện bằng cách sử dụng chụp nhũ ảnh để xác định chính xác vị trí của các khu vực nghi ngờ trong vú.

Bạn sẽ được yêu cầu nằm úp mặt xuống bàn sinh thiết có đệm với một bên ngực đặt trên bàn hoặc ở tư thế ngồi. Vú của bạn được nén chặt giữa hai tấm trong khi khu vực nghi ngờ được xác định bằng chụp nhũ ảnh mục tiêu.

Bác sĩ X quang sẽ rạch một vết nhỏ trên ngực của bạn và đưa kim vào để lấy mẫu mô.

Sinh thiết dưới hướng dẫn siêu âm

Hình ảnh siêu âm được sử dụng để hướng dẫn loại sinh thiết này.

Bạn sẽ được yêu cầu nằm ngửa hoặc nằm nghiêng trên bàn siêu âm.

Bác sĩ X quang sẽ xác định vị trí khối u trong vú của bạn bằng thiết bị siêu âm, rạch một vết nhỏ và đưa kim vào để lấy một số mẫu mô lõi.

Sinh thiết dưới hướng dẫn MRI

Loại sinh thiết này sử dụng hình ảnh MRI, tạo ra hình ảnh 3D chi tiết.

Trong quá trình làm thủ thuật, bạn sẽ nằm úp mặt xuống bàn quét có đệm với ngực của bạn được đặt vừa vào một chỗ lõm trên bàn.

Sau khi xác định được vị trí chính xác, một vết rạch nhỏ được tạo ra để đưa kim lõi vào và lấy mẫu mô.

Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ là gì?

Đây là loại sinh thiết vú đơn giản nhất và có thể được sử dụng để đánh giá khối u trong trường hợp nghi ngờ hay sau khi được phát hiện bằng siêu âm vú.

Thủ thuật được thực hiện bằng cách sử dụng một cây kim đầu nhỏ đâm vào khối u. Kim được gắn vào một ống tiêm nhằm thể lấy mẫu tế bào hoặc chất lỏng từ khối u.

Sinh thiết lõi hay sinh thiết vú bằng kim lớn là gì?

Trong sinh thiết lõi, khối u ở vú trước tiên được xác định bằng hình ảnh. Sau đó, chất gây tê cục bộ được tiêm xung quanh khối u. Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường nhỏ trên da để có thể đưa kim dài hơn vào nhiều lần để lấy một số mô từ khối u ở vú. Phương pháp này có độ chính xác cao hơn phương pháp chọc hút bằng kim nhỏ vì nó lấy được nhiều mô hơn để đánh giá.

Sinh thiết hỗ trợ hút chân không là gì?

Sinh thiết hỗ trợ hút chân không (VAB) tương tự như sinh thiết lõi, nhưng sử dụng kim lớn hơn đưa vào vú của người bệnh. Thủ thuật dùng lực hút chân không để “cắt” và hút mẫu mô bệnh phẩm ra ngoài để làm xét nghiệm tế bào học. Quy trình này có thể còn được sử dụng để loại bỏ các khối u nhỏ ở vú thay vì chỉ lấy mẫu. Giống như sinh thiết lõi, VAB là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, do đó hầu như không để lại sẹo.

Sinh thiết phẫu thuật mở là gì?

Sinh thiết phẫu thuật mở là cách thông thường để loại bỏ toàn bộ khối u vú và được thực hiện bằng hình thức gây mê toàn thân. Tuy thủ thuật này có thể để lại vết sẹo dài hơn nhưng lại hỗ trợ loại bỏ hoàn toàn các khối u vú lớn.

Tại sao thực hiện sinh thiết vú?

Có một số lý do khiến bác sĩ của bạn có thể đề nghị bạn thực hiện sinh thiết vú. Những lý do này có thể bao gồm:

• Bạn hoặc bác sĩ của bạn cảm thấy một khối u hoặc dày lên trong vú của bạn trong quá trình khám, và bác sĩ của bạn nghi ngờ ung thư vú
• Hình ảnh từ chụp nhũ ảnh của bạn cho thấy một khu vực đáng ngờ trong vú của bạn
• Siêu âm vú hoặc MRI cho thấy một phát hiện đáng ngờ
• Những thay đổi bất thường xuất hiện ở vú của bạn, chẳng hạn như đóng vảy, bong tróc, da lõm hoặc tiết dịch có máu

Làm thế nào để bạn quyết định quy trình nào phù hợp nhất cho bệnh nhân của mình?

Điều này phụ thuộc vào kích thước và tính chất của khối u, và liệu có quyết định loại bỏ khối u trong quá trình phẫu thuật hay không. Đối với những khối u nhỏ (< 5mm) hoặc u nang phức tạp (thành phần rắn trong chất lỏng), sinh thiết lõi có thể không thể lấy được mẫu mô tốt trong khi VAB cho phép đặt kim chính xác hơn và lấy mẫu mô tốt hơn cho những tổn thương này. Nếu khối u gây ra các triệu chứng khó chịu và cần phải loại bỏ ngay cả khi khối u lành tính, có thể thực hiện sinh thiết hỗ trợ chân không hoặc sinh thiết phẫu thuật mở.

Sinh thiết vú có đau không?

Thủ thuật sinh thiết vú hiện nay thường được tiến hành gây tê vừa đủ để người bệnh không phải trải qua quá nhiều cảm giác đau đớn trong quá trình thực hiện. Ngay cả với kỹ thuật sinh thiết tuyến vú bằng phẫu thuật, người bệnh vẫn có thể sinh hoạt bình thường sau phẫu thuật.

Có những phần nào của vú khó thực hiện sinh thiết hơn những phần khác không?

Có, có những vùng như vậy. Đây thường là những vùng quá cao trong nách và quá gần thành ngực hoặc da. Điều này đặc biệt đúng đối với các trường hợp sinh thiết được thực hiện dưới hướng dẫn lập thể.

Việc đặt kim vào đúng vị trí hoặc lấy đủ mẫu mô mà không làm tổn thương thành ngực hoặc da là một thách thức về mặt kỹ thuật.

Để đánh giá các khối u khó tiếp cận bằng sinh thiết lập thể, sinh thiết vú hướng dẫn bằng siêu âm sẽ được ưu tiên hơn. Nếu không thể tìm thấy khối u vú bằng siêu âm, thì sinh thiết phẫu thuật mở sẽ là quy trình được lựa chọn.

Người bệnh có bị bầm, đau hay thay đổi màu da sau khi thực hiện sinh thiết không?

Bạn có thể gặp phải một số vết bầm tím sau khi sinh thiết vú nhưng tình trạng này sẽ hết sau khoảng 1 - 2 tuần. Ngực cũng sẽ hơi đau trong vòng 1 tuần sau đó nên cần hạn chế hoạt động gắng sức trong giai đoạn này. Bác sĩ có thể kê các loại thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol (acetaminophen) giúp thuyên giảm tình trạng này. Hãy báo ngay cho bác sĩ biết nếu tình trạng vú ngày một sưng không rõ lý do.

Bệnh nhân nên mong đợi nhận được kết quả sinh thiết trong bao lâu?

Sau khi sinh thiết xong, các mẫu mô vú được gửi đến phòng thí nghiệm, nơi một nhà giải phẫu bệnh sẽ kiểm tra mẫu bằng các công cụ chuyên dụng. Sau đó, nhà giải phẫu bệnh chuẩn bị một báo cáo được gửi đến bác sĩ của bạn, người sẽ chia sẻ kết quả với bạn.

Kết quả sinh thiết kim lõi có thể mất vài ngày để sẵn sàng. Kết quả sẽ bao gồm các chi tiết về kích thước và tính nhất quán của mẫu mô, vị trí của vị trí sinh thiết và liệu có sự hiện diện của ung thư, thay đổi không phải ung thư (lành tính) hoặc tế bào tiền ung thư hay không. Nếu có ung thư vú, nó sẽ bao gồm thông tin bổ sung, chẳng hạn như loại ung thư vú bạn mắc phải.

Bác sĩ của bạn sẽ thảo luận về các bước tiếp theo dựa trên kết quả sinh thiết.

Sinh thiết vú dương tính với ung thư thường xuyên như thế nào?

Chỉ 20% trong tổng số các trường hợp sinh thiết vú cho kết quả dương tính với ung thư. 80% bệnh nhân còn lại trải qua sinh thiết không bị ung thư.

Còn điều gì khác mà bạn nghĩ phụ nữ cần biết về sinh thiết vú không?

Sinh thiết vú thường là quy trình đơn giản, được thực hiện với rủi ro tối thiểu. Cách điều trị khối u vú của bạn sau đó phụ thuộc vào kết quả sinh thiết. Khi mô lành tính và các phát hiện phù hợp với hình ảnh, không cần điều trị thêm. Tuy nhiên, nếu tìm thấy tế bào ung thư, bạn sẽ cần phải trải qua phẫu thuật và điều trị ung thư thêm, ngay cả khi toàn bộ khối u đã được loại bỏ trong quá trình sinh thiết. Một khả năng khác có thể xảy ra là kết quả sinh thiết cho thấy sự hiện diện của các tế bào 'nguy cơ cao' hoặc không điển hình, có thể liên quan đến các tế bào ung thư xung quanh. Điều này thường sẽ được coi là không thuyết phục và bạn sẽ được yêu cầu trải qua sinh thiết phẫu thuật mở để có được chẩn đoán cuối cùng.