U nang buồng trứng nguy cơ tiến triển thành ung thư buồng trứng

U nang buồng trứng là gì?

U nang buồng trứng thường là tình trạng tụ dịch hoặc máu bên trong buồng trứng. Đôi khi, các cấu trúc mô như tóc, da hoặc thậm chí xương cũng có thể được tìm thấy trong u nang buồng trứng.

Theo Bác sĩ Anthony Siow, bác sĩ sản phụ khoa tại Bệnh viện Gleneagles, hầu hết các u nang buồng trứng chứa dịch và máu nhỏ sẽ tự biến mất mà không cần điều trị, và chỉ một số ít u nang buồng trứng lớn mới cần phẫu thuật (cắt bỏ u nang) để ngăn chúng trở thành mối đe dọa đối với sức khỏe và khả năng sinh sản của một người.

Một u nang lớn có thể gây ra các triệu chứng như đau vùng chậu, thường xuyên buồn tiểu hơn, kinh nguyệt bất thường nặng hơn hoặc nhẹ hơn bình thường hoặc đầy hơi, trong số những triệu chứng khác.

Các loại u nang buồng trứng

Có nhiều loại u nang và chúng được phân loại rộng rãi dựa trên những gì được tìm thấy bên trong u nang.

U nang cơ năng

Đây là những u nang hình thành hàng tháng trong thời kỳ rụng trứng, do đó chúng được gọi là u nang cơ năng. Chúng thường được phát hiện khi siêu âm trước kỳ kinh nguyệt. Nếu có thai, chúng sẽ to ra để hỗ trợ giai đoạn đầu của thai kỳ. Nếu không, những u nang như vậy sẽ biến mất sau kỳ kinh nguyệt. Những u nang này thường có kích thước từ 2 – 3 cm, nhưng có thể phát triển lên tới 6 – 7 cm và gây đau vùng chậu tạm thời.

U nang máu

Đây là tình trạng thường gặp ở phụ nữ bị đau bụng kinh hoặc lạc nội mạc tử cung. Chúng cũng có thể xảy ra khi rụng trứng bình thường. Nếu u nang máu là do lạc nội mạc tử cung, chúng có nhiều khả năng tồn tại và lớn hơn theo thời gian, gây đau đớn nhiều hơn và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Nên theo dõi chặt chẽ những u nang như vậy ở những bệnh nhân lớn tuổi dù rằng nguy cơ tiến triển thành ung thư là không cao.

U nang rắn

Đây là những u nang chứa các mô như tóc, da và xương (còn gọi là u quái buồng trứng - Ovarian teratoma). U nang rắn thường lành tính trong hầu hết các trường hợp và có thể lớn hơn theo thời gian. Trong một tỷ lệ nhỏ u nang rắn, có thể có cấu trúc mô chưa trưởng thành hoặc tế bào ung thư bên trong.

Ngoài việc phân loại u nang buồng trứng dựa đặc thù của chúng, các u nang còn có thể được phân loại dựa trên các đặc điểm hình ảnh siêu âm cụ thể. Các u nang đơn giản thường trông rõ ràng trong khi các u nang phức tạp có bóng không đều, có nhiều ngăn hoặc lưu lượng máu bất thường bên trong.

Tôi có cần phẫu thuật cắt bỏ u nang buồng trứng (cystectomy) không?

U nang lớn

Bác sĩ sẽ đề xuất bệnh nhân thực hiện phẫu thuật khi u nang lớn hơn 5 cm, gây ra các triệu chứng như đau hoặc đầy hơi, áp lực lên bàng quang hoặc ruột hoặc khi u nang ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

U nang nhỏ

Đối với các u nang nhỏ hơn 4cm, đặc biệt là những u nang chỉ chứa nước, bác sĩ có thể đề nghị phương pháp theo dõi thường xuyên, siêu âm lại sau 2 – 3 tháng để kiểm tra xem u nang có tiến triển hay không. Thông thường những u nang như vậy sẽ biến mất sau một đến hai kỳ kinh nguyệt.

U nang rắn

U nang rắn có thể được loại bỏ bằng phẫu thuật nội soi nếu không nghi ngờ ung thư, dựa trên kết quả siêu âm và xét nghiệm máu. Tuy nhiên, nếu u nang lớn hoặc có nhiều đặc điểm siêu âm bất thường và cấu trúc phức tạp thì nên phẫu thuật mở để ngăn ngừa tế bào ung thư tiến triển và di căn trong cơ thể.

Ung thư buồng trứng phổ biến như thế nào?

Nguy cơ mắc ung thư buồng trứng trong suốt cuộc đời của một người phụ nữ là 1/74, tương đương khoảng 1,3%. Vì điều này kéo dài trong suốt cuộc đời của một người phụ nữ, nên nguy cơ tăng lên từ rất thấp (<0,3%) ở phụ nữ trẻ hơn đến 1,3% ở phụ nữ lớn tuổi trên 60 tuổi. Nguy cơ ung thư buồng trứng cao hơn nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư.

Nói chung, phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng thấp hơn nếu cô ấy đã có một vài lần mang thai, đã từng dùng thuốc tránh thai hoặc đã trải qua một thủ thuật triệt sản trước đó.

Các lựa chọn thay thế cho phẫu thuật

Đối với u nang nước/u nang đơn giản, nói chung bệnh nhân có thể chấp nhận từ chối phẫu thuật vì những u nang này hiếm khi trở thành ung thư. Tuy nhiên, bệnh nhân cần phối hợp với bác sĩ để có thể sẽ phải tiếp tục theo dõi tình trạng của bạn 4 - 6 tháng một lần bằng các xét nghiệm sau:

Kiểm tra siêu âm định kỳ

Đối với u nang máu do lạc nội mạc tử cung, nguy cơ hình thành ung thư tăng 0,4 – 0,6%. Do đó nên siêu âm thường xuyên 4 – 6 tháng một lần và nếu có đặc điểm siêu âm phức tạp thì có thể cần phải phẫu thuật.

Chụp CT hoặc MRI

Đối với u nang đặc, nguy cơ ung thư phụ thuộc vào các đặc điểm siêu âm. Đôi khi, chụp CT hoặc MRI có thể gợi ý mô được hình thành tốt như tóc, da và xương trong u nang đặc. Những u nang này được gọi là U nang Dermoid hoặc Teratoma nang trưởng thành và chúng không có khả năng trở thành ung thư. Tuy nhiên, siêu âm, chụp CT hoặc MRI không thể xác nhận u nang là lành tính hay ung thư vì chỉ có phẫu thuật cắt bỏ mới cung cấp thông tin đó.

Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị u nang buồng trứng, bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ phụ khoa để được tư vấn thêm.