Dr Dinesh Nair
Bác sĩ nội tim mạch
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ nội tim mạch
Tiến sĩ Dinesh Nair, bác sĩ tim mạch tại Bệnh viện Mount Elizabeth Hospitals, chia sẻ về việc khi nào những tiếng tim lạ trở thành điều đáng lo lắng.
Những tiếng tim lạ là các loại âm thanh khác thường phát hiện từ việc sử dụng ống nghe khám tim trong một vòng tuần hoàn (chu kỳ) tim. Một chu kỳ tim bao gồm một giai đoạn tâm thu, khi máu bị đẩy ra khỏi tâm thất trái, và một giai đoạn tâm trương, khi tâm thất trái thư giãn.
Rất may mắn, phần lớn tiếng tim không nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số tiếng tim có thể xuất hiện do những tình trạng bệnh lý đòi hỏi sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Khó khăn ở đây thường là việc cố gắng nhận diện ra những tiếng tim nào cần được chú ý gấp rút. Đây là lúc ý kiến và đánh giá của bác sĩ chuyên khoa tim mạch trở nên quan trọng.
Khi nghe qua ống nghe, âm thanh tim bình thường sẽ mang âm "lub-dub", trong khi các tiếng tim lạ sẽ có đặc điểm giống như một tiếng rít hoặc một âm thanh ào ào ở những cường độ khác nhau. Chúng có thể là dấu hiệu cho thấy một dòng máu có độ nhiễu loạn hoặc không bình thường đang chảy qua các van tim hoặc những lỗ khác trong tim. Các âm thanh này có thể được nghe từ thành ngực, đầu đỉnh tim hoặc vùng cổ.
Có hai loại tiếng tim. Tiếng tim hoặc có bản chất sinh lý tự nhiên, hoặc xuất phát từ các bệnh lý khác.
Những tiếng tim có tính chất sinh lý có thể xuất hiện do mang thai, tuyến giáp hoạt động quá mức, sốt hoặc cao huyết áp. Chúng không nguy hại gì và tự nhiên sẽ được giải quyết sau khi tình trạng bệnh lý được xử lý. Các tiếng tim không nguy hại hoặc lành tính thường được gọi là những tiếng tim dạng luồng chảy. Nhiều bệnh nhân sở hữu các loại tiếng tim này mà không xuất phát do một nguyên nhân tiềm ẩn nào. Các nguyên do thứ cấp gây tiếng tim lạ bao gồm tình trạng từng bị nhiễm trùng vi khuẩn trong máu trước đó, thấp tim, những thay đổi thoái hóa do tuổi tác hoặc kích thước tim phì đại. Các bào thai thường có một lỗ trong tim và nó sẽ tự khép lại sau khi sinh. Tuy nhiên, có một số trường hợp lỗ này không khép lại và điều này có thể gây vấn đề về sau trong cuộc đời của bệnh nhi. Chúng thường được gọi là các khiếm khuyết tim bẩm sinh, với mức độ từ nhẹ cho đến nặng. Các tiếng tim không bình thường ở người trưởng thành thường xuất phát từ các nguyên do thứ cấp gây ảnh hưởng đến các van tim.
Trong khi nhiều người có tiếng tim lạ không hề gặp các triệu chứng, một số người khác có thể cảm nhận được các cơn đau ngực, khó thở, hoa mắt chóng mặt và đổ mồ hôi nhiều mặc dù không hoạt động thể lực đáng kể, hoặc thậm chí không hề vận động thân thể.
Mặc dù phần lớn tiếng tim không đáng lo lắng, khó khăn thường nằm ở việc nhận diện ra những tiếng tim nào cần được quan tâm gấp rút. Trong khi tư vấn với bác sĩ tim mạch về tiếng tim lạ, tốt nhất bạn nên thông báo cho bác sĩ về mọi điều kiện sức khỏe có trước hoặc thuộc di truyền trong gia đình. Một khi một tiếng tim lạ đã được đánh giá kỹ lưỡng, bác sĩ tim mạch của bạn có thể lập kế hoạch cho những bước cần thiết tiếp theo.
Một loại siêu âm tim, được sử dụng để đánh giá tiếng tim lạ, sẽ cho thấy liệu các tiếng tim xuất hiện từ nguyên nhân sinh lý hay nguyên nhân thứ cấp. Bác sĩ tim mạch sau đó có thể chỉ định làm thêm một điện tâm đồ (ECG) và chụp X-quang lồng ngực. Điện tâm đồ (ECG) được sử dụng để phản ánh bất kỳ sự không bình thường nào thuộc nhịp tim, đồng thời phát hiện bất kỳ sự phì đại nào của tim, trong khi X-quang lồng ngực hữu ích trong việc phát hiện liệu tim có bị phì đại bởi những nguyên nhân dẫn đến tiếng tim lạ.
Đôi khi, một ống thông tim được sử dụng để đánh giá xa hơn nguyên nhân của các tiếng tim lạ. Thủ thuật này bao gồm việc luồn một ống nhỏ vào tĩnh mạch hoặc động mạch để thực hiện một số phép đo nhất định.
Một khi nguyên nhân đã được xác nhận, bác sĩ tim mạch có thể đưa lời đề nghị thực hiện các xét nghiệm máu, điều trị dùng thuốc và/hoặc can thiệp bằng phẫu thuật. Nếu tiếng tim bất thường xuất hiện bởi một van tim bị bệnh hoặc hư hại, bạn có thể được khuyến nghị trải qua các phẫu thuật như sửa van tim hoặc thay thế van tim. Các loại van này có thể được sửa chữa hoặc thay thế thông qua việc phẫu thuật hở tim hoặc các kỹ thuật ít xâm lấn với điểm truy cập vào tim nhỏ, không để lại sẹo đáng kể nào.
Thủ thuật cấy van động mạch chủ qua ống thông/thay thế (TAVI/R), nói riêng, được biết đến với hiệu quả tích cực. Các lỗ trên tim cũng có thể được đóng lại bằng phương pháp hở hoặc ít xâm lấn.
Ngay khi một tiếng tim đã được đánh giá hoàn thiện, bác sĩ tim mạch có thể tiến hành lập ra kế hoạch cho các bước cần thực hiện tiếp theo. Thông thường, trấn an bệnh nhân thường là tất cả những bước được yêu cầu. Tuy nhiên, nếu điều trị là điều cần thiết, công nghệ hiện đại có thể hỗ trợ rất nhiều trong việc chẩn đoán sâu hơn và điều trị hầu hết các tình trạng sức khỏe này.
Tìm hiểu thêm một số thủ thuật y tế có sẵn trong trường hợp bạn có nhu cầu điều trị tim. Với bảo hiểm y tế đúng chuẩn, quy mô hóa đơn của bạn có thể được ước lượng và quản lý tốt hơn, trong khi Bệnh viện Mount Elizabeth có thể hỗ trợ bạn trong tất cả các loại thủ tục hành chính liên quan đến các loại quỹ y tế (Medisave, MediShield Life và Integrated Shield Plan).
Để bạn có thể yên tâm, hãy trao đổi với một trong những bác sĩ chuyên khoa tim của chúng tôi ngay hôm nay, hoặc tìm hiểu thêm về cách thực hiện các thủ tục bảo hiểm y tế để chi trả các loại hóa đơn viện phí của bạn.