Phẫu thuật cắt túi mật (Mổ túi mật)

Phẫu thuật cắt túi mật (Mổ túi mật) là gì?

Mổ cắt túi mật, hay là phẫu thuật cắt bỏ túi mật, là thủ thuật cắt bỏ túi mật. Túi mật có chứa mật, một chất lỏng đặc quánh được sản xuất từ gan để tiêu hóa chất béo. Khi ăn, túi mật sẽ tiết mật vào ruột non thông qua ống dẫn mật chính. Mật có thành phần hóa học cân bằng và chứa nhiều cholesterol hòa tan sản xuất từ gan. Nếu cân bằng hóa học của mật bị thay đổi một chút, cholesterol có thể chuyển thành dạng tinh thể và dính vào thành túi mật. Qua thời gian, các tinh thể này kết hợp với nhau và tạo thành sỏi mật. Sỏi mật có thể có kích cỡ từ một hạt cát đến một hòn sỏi. Mổ nội soi (lỗ khóa) cắt túi mật là phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho bệnh nhân bị sỏi mật gây triệu chứng. Phẫu thuật này được thực hiện bằng cách sử dụng các dụng cụ nhỏ và camera quay phim đưa vào ổ bụng thông qua vài lỗ nhỏ.

Vì sao nên phẫu thuật cắt túi mật?

Sỏi mật là dịch tiêu hóa tích tụ cứng lại hình thành trong túi mật. Đôi khi, việc hình thành sỏi mật làm tắc túi mật và làm túi mật không thể tiết mật được. Sỏi mật có thể làm túi mật bị tổn thương. Nếu sỏi mật bị đẩy ra khỏi túi mật, chúng có thể làm tắc tuyến tiết của gan và tụy.

20% dân số có sỏi mật. Những người có mức cholesterol hoặc canxi trong mật cao có thể hình thành sỏi mật. Sỏi mật phổ biến ở phụ nữ hơn ở nam giới. Nguy cơ làm tăng sỏi mật bao gồm mang thai, tuổi tác và béo phì.

Trong đa số trường hợp, sỏi mật không gây ra bất kỳ vấn đề gì. Bệnh nhân ít đi khám bác sĩ vì triệu chứng thường ‘phổ biến’. Khi có những triệu chứng như đau bụng (thường ở bên phải, ngay dưới xương sườn, hoặc ở phần bụng trên), đau lưng hoặc vai phải, buồn nôn và nôn, đầy hơi hoặc khó tiêu, bệnh nhân nên điều trị.

Mặc dù sỏi trong túi mật, về lý thuyết, có thể phá vỡ bằng sóng xung kích hoặc điều trị hóa liệu, chúng có thể tái phát và biến chứng do các điều trị đó vượt quá nguy cơ của phẫu thuật cắt bỏ túi mật trong thực hành phẫu thuật quy chuẩn. Biến chứng của sỏi mật bao gồm viêm túi mật (viêm nhiễm túi mật), viêm đường mật (tắc ống dẫn mật dẫn đến đau, sốt và vàng da) và viêm tụy.

Phẫu thuật cắt túi mật gồm các bước nào?

Chuẩn bị cho phẫu thuật cắt túi mật

Trước khi cắt túi mật, bệnh nhân cần gặp bác sĩ để được giải thích cụ thể về quy trình phẫu thuật. Trước khi ký phiếu cam đoan chấp nhận phẫu thuật, hãy đọc thật kỹ và hỏi lại nếu có thắc mắc. Bệnh nhân cũng cần cung cấp cho bác sĩ đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe, bao gồm tiền sử bệnh, tiền sử dị ứng, có đang mang thai hay không và các loại thuốc đang dùng.

Bệnh nhân sẽ cần thực hiện một số xét nghiệm như xét nghiệm máu và siêu âm ổ bụng. Trong vòng 8 giờ trước phẫu thuật, không được ăn hay uống bất cứ thứ gì. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân tạm ngừng một số loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng, chuẩn bị sẵn quần áo và vật dụng cá nhân trong trường hợp cần lưu viện, và nhờ người thân đưa về nhà khi ra viện.

Trong quá trình phẫu thuật cắt túi mật

Phẫu thuật cắt túi mật thường kéo dài từ 1 – 2 giờ. Bệnh nhân được gây mê và đặt nằm ngửa trên bàn phẫu thuật. Bác sĩ sẽ luồn ống vào cổ họng để giúp bệnh nhân thở.

Tiếp theo, bác sĩ tiến hành rạch 3 – 4 vết mổ nhỏ trên bụng bệnh nhân. Ống nội soi được đưa vào bụng qua một trong các vết mổ để ghi lại hình ảnh bên trong ổ bụng. Có thể bơm khí CO2 vào bụng để ổ bụng phình to giúp bác sĩ quan sát rõ hơn.

Dụng cụ phẫu thuật để cắt túi mật được đưa vào qua các vết mổ khác. Sau khi cắt, túi mật sẽ được gửi tới phòng xét nghiệm. Bác sĩ đóng vết mổ bằng chỉ, băng, kim kẹp hoặc băng dính và băng bằng băng vô trùng.

Sau khi phẫu thuật cắt túi mật

Bệnh nhân sẽ được theo dõi tại phòng chăm sóc hậu phẫu trong vài giờ sau phẫu thuật để đảm bảo không xảy ra biến chứng. Nhân viên y tế sẽ kiểm tra nhịp tim, nhịp thở, huyết áp và khả năng tiểu tiện.

Sau khi ra viện, bệnh nhân tiếp tục tự theo dõi sức khỏe tại nhà để đề phòng biến chứng. Bệnh nhân có thể dùng thuốc giảm đau và vận động nhẹ nhàng theo khuyến nghị của bác sĩ. Lập tức liên hệ với bác sĩ nếu gặp một trong các triệu chứng sau:

• Sốt, cảm lạnh
• Sưng, chảy máu, đau dữ dội ở vết mổ
• Vàng da, vàng mắt
• Đau bụng, đau sau xương ức

Thời gian phục hồi sau khi phẫu thuật cắt túi mật

Phần lớn bệnh nhân có thể ra viện ngay trong ngày phẫu thuật hoặc sau khi phẫu thuật một ngày. Bệnh nhân có thể lái xe và ăn uống bình thường sau 1 – 2 ngày, đi làm và thực hiện các hoạt động hàng ngày khác (trừ nâng vật nặng) trong vòng 1 tuần, và hồi phục gần như hoàn toàn sau khoảng 1 – 2 tuần. Khoảng 2 – 3 tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ để khám theo dõi.

Rủi ro/biến chứng của việc phẫu thuật cắt túi mật

Phẫu thuật cắt túi mật được coi là thủ thuật an toàn, nhưng cũng có thể gây ra một số biến chứng như:

• Rò mật
• Chảy máu
• Nhiễm trùng
• Tổn thương các cấu trúc lân cận, như ống mật, gan và ruột non
• Cục máu đông