Dr Chang Kin Yong Stephen
Bác sĩ ngoại tổng quát
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ ngoại tổng quát
Bác sĩ Stephen Chang, bác sĩ phẫu thuật tổng quát tại Bệnh viện Mount Elizabeth, chuyên về phẫu thuật gan, tụy, túi mật và ống mật, giải thích về bệnh sỏi mật và các phương pháp điều trị.
Trong lâm sàng, chúng tôi thường gặp những người có các triệu chứng bị nhầm với đau 'dạ dày', biểu hiện là cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng thượng vị xung quanh đường giữa hoặc bên phải.
Nhiều người trong số họ có thể đã được thử điều trị đau dạ dày mà không có cải thiện và thậm chí có thể đã tự mình trải qua nội soi mà không phát hiện bất kỳ vấn đề dạ dày đáng kể nào.
Một số đáng kể trong trường hợp này thực sự bị bệnh sỏi mật!
Sự nhầm lẫn này phát sinh do nguồn cung cấp dây thần kinh cho đường tiêu hóa và túi mật chia sẻ chung một nguồn gốc là dây thần kinh phế vị.
Sỏi mật là các chất lắng đọng cứng của dịch mật có thể hình thành trong túi mật. Kích thước của chúng có thể dao động từ nhỏ như hạt cát đến lớn như quả bóng golf. Thông thường có thể có nhiều sỏi với kích thước khác nhau.
Sỏi mật có thể hình thành do các nguyên nhân sau:
Khi sỏi mật mới hình thành, chúng thường bám vào thành túi mật và thường không có triệu chứng, cũng như không gây nguy cơ sức khỏe.
Khi sỏi mật to lên, chúng có xu hướng bung ra khỏi thành túi mật và có thể gây ra các triệu chứng. Trong số những người có triệu chứng, một số là người bị tái phát và mạn tính, trong khi những người khác bị cấp tính và nghiêm trọng. Các triệu chứng này phụ thuộc vào các biến chứng xảy ra từ sỏi mật.
Sỏi mật hình thành trong túi mật hoặc ống mật khi mật ở đó bị đóng cứng lại.
Phương pháp phổ biến và chính xác nhất để chẩn đoán sỏi mật là siêu âm ổ bụng, cho thấy hình ảnh các viên sỏi trong túi mật, đồng thời có thể cho thấy các dấu hiệu khác của sỏi mật đã chuyển thành biến chứng.
Xét nghiệm này bao gồm việc đặt đầu dò siêu âm lên vùng thượng vị để truyền và nhận sóng siêu âm phản xạ, từ đó tạo ra hình ảnh của các cơ quan trong ổ bụng. Siêu âm ổ bụng là một trong những xét nghiệm chẩn đoán được sử dụng nhiều nhất để tìm dấu hiệu của sỏi mật.
Các xét nghiệm hình ảnh khác có thể được sử dụng để phát hiện sỏi mật bao gồm chụp túi mật đường uống, chụp nhấp nháy gan mật (HIDA), chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ đường mật tụy (MRCP), chụp tụy mật ngược dòng nội soi, hoặc siêu âm nội soi.
Kết quả xét nghiệm máu có thể cho thấy các biến chứng gây ra bởi sỏi mật, ví dụ như nhiễm trùng, vàng da, viêm tụy.
Sỏi mật không có triệu chứng hoặc dấu hiệu biến chứng thường được để yên.
Sỏi mật gây ra triệu chứng hoặc đã dẫn đến biến chứng được điều trị tốt nhất bằng biện pháp phẫu thuật cắt bỏ. Về mặt lý thuyết, có thể lấy sỏi mật ra bằng cách rạch một đường trên thành túi mật mà không cần cắt bỏ túi mật. Tuy nhiên, việc giữ lại túi mật có khả năng dẫn đến nhiều biến chứng hơn và tái phát sỏi.
Mặc dù sỏi trong túi mật có thể được đánh tan bằng sóng xung kích hoặc thuốc, nhưng chúng thường tái phát và các biến chứng từ các phương pháp điều trị này vượt xa rủi ro của phẫu thuật cắt bỏ túi mật trong y tế.
Phẫu thuật cắt bỏ túi mật thường được thực hiện bằng phương nội soi ổ bụng. Thậm chí một kỹ thuật 'không sẹo' hoặc phẫu thuật nội soi ổ bụng vết mổ đơn có thể được áp dụng. Sau khi túi mật được cắt bỏ, mật sẽ chảy trực tiếp từ gan xuống ruột non của bạn, thay vì được lưu trữ trong túi mật. Việc cắt bỏ túi mật không ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa thức ăn của bạn.
Trong phẫu thuật nội soi ổ bụng thông thường, 4 vết rạch được tạo ra xuyên qua thành bụng, để lại 4 vết sẹo, trong đó ít nhất 3 vết sẹo ở vùng thượng vị có thể nhìn thấy được. Với kỹ thuật SILS, một vết rạch duy nhất được tạo ra qua rốn, vốn là 'vết sẹo' tự nhiên của cơ thể chúng ta, và sẽ lành lại một cách tự nhiên để trông giống như một rốn bình thường.
Phương pháp này không chỉ có lợi ích về thẩm mỹ, mà còn có một số bằng chứng về việc giảm đau ở những bệnh nhân trải qua phẫu thuật này. Điều này đã được chứng minh trong các thử nghiệm khoa học. Thông qua cải tiến kỹ thuật, chi phí của phẫu thuật này hiện nay tương đương với kỹ thuật mổ 4 đường truyền thống.
Triệu chứng của sỏi túi mật thường hay bị nhầm lẫn với 'đau dạ dày'. Cách điều trị tốt nhất cho sỏi mật có triệu chứng là phẫu thuật cắt bỏ sỏi và túi mật. Những tiến bộ trong kỹ thuật và thiết bị phẫu thuật cho phép quy trình này được thực hiện nhanh chóng và an toàn với mức độ khó chịu và gián đoạn cuộc sống hàng ngày tối thiểu.